De Natuur of de Schepper

De tweede onmogelijkheid

Indien alles niet wordt toegeschreven aan Qadīr-i zul-DjelālAllah, Die over alles de macht heeft en Wiens grootsheid en verhevenheid grenzeloos is., Die Wāhid-i AhadAllah, Die één is en Wiens eenheid in alles zichtbaar is. is, maar aan oorzaken, dan is het noodzakelijk dat vele elementen en oorzaken in het universum ingrijpen bij de vorming van ieder levend schepsel. Echter, de samenkomst van diverse tegenstrijdige oorzaken met een volmaakte ordening, een verfijnde balans en een complete saamhorigheid in het lichaam van een klein schepsel zoals een vlieg, is een dusdanig overduidelijke onmogelijkheid, dat iedereen met zelfs maar een greintje verstand zou bekennen dat dit onmogelijk is!

Inderdaad, het kleine lichaam van een vlieg is verbonden met de meeste elementen en oorzaken in het universum; het is er zelfs een samenvatting van. Als het bestaan ervan niet wordt toegeschreven aan Qadīr-i EzèlīAllah, Wiens macht en genade alles omvat en Wiens bestaan geen begin heeft., dan dienen die materiële oorzaken gedurende de vorming van de vlieg hoogstpersoonlijk, in de onmiddellijke nabijheid aanwezig te zijn; met andere woorden, ze dienen gezamenlijk in haar minuscule lichaam, zelfs in een cel van zijn oog, dat een deel van zijn lichaam is, binnen te treden. Want als de oorzaak materieel is, behoort deze zich namelijk in het bijzijn van en binnenin het schepsel te bevinden.

In een dergelijk geval dient men aan te nemen dat bestanddelen en elementen van het universum fysiek aanwezig zijn in die minieme cel, waar niet eens de pootjes van twee vliegen ter grootte van de punt van een naald in passen, en daarbinnen als specialisten opereren. Inderdaad, zelfs de meest dwaze sofisten schamen zich voor een dergelijke gedachtegang.