Debat met Duivel

Ten eerste: een religieus persoon kan verkondigen vanuit zijn liefde voor het geloof: “Het feit is zo, dit is de waarheid, zo luidt het bevel van Allah.” Hij zou echter Allah niet laten spreken voor zijn eigen belang, zijn grenzen niet overschrijden, Hem niet proberen te imiteren en ook niet in Zijn plaats spreken. Hij zou beven en trillen voor de waarschuwing:

فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَى اللّٰهِ

 

Ten tweede: het is geenszins mogelijk dat een individu in zijn eentje zoiets kan vervaardigen en daarbij ook nog succesvol kan zijn. Zij die een vergelijkbaar niveau bereiken, kunnen immers elkaars handelingen imiteren. Individuen van dezelfde soort kunnen van rol wisselen en in de positie van de ander treden. Personen die qua rang gelijkwaardig zijn, kunnen elkaars opvattingen nabootsen. Hoewel ze tijdelijk mensen kunnen misleiden en bedriegen, geldt dit niet voor onbepaalde tijd. Scherpzinnige waarnemers zullen namelijk het bedrog in hun woorden en houdingen doorzien, dat aan het licht komt door hun gewoontes en geforceerde kunstmatigheden.

 

Indien de bedrieger in rang ver verwijderd is van degene die hij tracht te imiteren, zoals een ongeschoold persoon die met zijn kennis een genie als Ibn Sina (Avicenna) probeert na te bootsen, of een schaapherder die de houding van de sultan probeert aan te nemen, zal hij zeker niemand kunnen misleiden. In plaats daarvan zal hij zichzelf juist tot onderwerp van spot maken, omdat zijn gehele verschijning verraadt dat hij een bedrieger is.