Éne (Het Ik): Het Grote Toevertrouwde

Tweede voorbeeld: hoe kan de profetische richtlijn voor het maatschappelijke leven – gebaseerd op het principe van wederzijdse hulp, vrijgevigheid en gunstverlening, dat zich manifesteert in alles, van de zon en de maan die dienstbaar zijn aan de aarde, tot aan de planten die de dieren te hulp snellen, de dieren die de mens dienen, en zelfs de voedseldeeltjes die de lichaamscellen bijstaan – vergeleken worden met het filosofische principe dat stelt: “Het leven is een strijd,” een idee dat in werkelijkheid slechts zichtbaar is bij bepaalde wrede en roofzuchtige mensen en bij wilde dieren, en dat voortkomt uit het misbruik van hun aard?

Inderdaad, zij hebben het principe van strijd zó fundamenteel en universeel verklaard, dat zij dwaas hebben geoordeeld: “Het leven is niets anders dan strijd.”

Derde voorbeeld: hoe kan het profetische principe over de goddelijke eenheid – voortvloeiend uit de verheven waarheden van tewhīd, dat verkondigt: “Alleen uit de Ene komt datgene voort wat eenheid draagt,” waarmee wordt bedoeld dat, aangezien in elk ding en in het geheel van de schepping eenheid en harmonie zichtbaar zijn, het onmiskenbaar is dat alles voortkomt uit één Enige, Almachtige Schepper – vergeleken worden met het filosofische principe, dat ontsproten is aan een oude filosofische leer, waarin wordt beweerd: “Uit de Ene komt slechts één voort,” en dat stelt dat slechts één wezen direct uit de Ene kan voortkomen, terwijl al het andere slechts via bemiddeling tot bestaan komt?

Door deze aanname wordt beweerd dat de Absoluut Rijke en Almachtige afhankelijk is van bemiddelaars, en wordt de goddelijke beschikking en heerschappij toegeschreven aan talloze oorzaken en bemiddelaars. Slechts één schepsel – genaamd ‘de eerste rede’ – wordt direct aan de Schepper toegeschreven, terwijl de rest van de schepping als het ware verdeeld wordt onder oorzaken en bemiddelaars, die ieder een deel van Zijn heerschappij dragen. Daarmee opent zij de deur naar een grootse vorm van afgoderij.

Als zelfs de Ishrāqiyyūn – die tot de hogere groepen filosofen behoren – zich aan zulke dwalingen bezondigen, hoeveel verder zullen dan de lagere groepen, zoals de materialisten en naturalisten, daarin afdwalen?

Vierde voorbeeld: hoe kan het wijze principe van de profeetschap – gebaseerd op het goddelijke vers:

وَاِنْ مِنْ شَىْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ

dat leert dat, zelfs als het resultaat en doel van elk schepsel, met name elk levend wezen, dat op zichzelf betrekking heeft, slechts één zou zijn, er dan nog duizenden resultaten en doeleinden zijn die uitsluitend hun Schepper toekomen[2] – vergeleken worden met het filosofische principe dat stelt: “Elke levensvorm dient slechts zijn eigen nut, of hoogstens dat van de mens,” wat neerkomt op het ophangen van een vrucht ter grootte van een mosterdzaadje aan een reusachtige boom?

[2] Het is een absolute waarheid en een wijs principe dat aan elk schepsel talloze wijsheden verbonden zijn – zelfs aan één enkele vrucht zijn evenveel doeleinden en betekenissen toegekend als aan de vruchten van een hele boom.